Tại Hội nghị Thượng đỉnh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) diễn ra tại Litva ngày 11/7, lãnh đạo các nước thành viên NATO đã nhất trí rằng sẽ mời Ukraine gia nhập liên minh quân sự khi nước này đạt được một số điều kiện nhất định. Ukraine cũng sẽ được phép bỏ qua yêu cầu thực hiện Kế hoạch hành động thành viên (MAP), từ đó loại bỏ một rào cản trên con đường gia nhập NATO.
"Chúng tôi tái khẳng định cam kết mà chúng tôi đã đưa ra tại hội nghị thượng đỉnh năm 2008 ở Bucharest rằng Ukraine sẽ trở thành thành viên của NATO, và hôm nay chúng tôi nhận ra rằng con đường của Ukraine hướng tới hội nhập toàn diện châu Âu - Đại Tây Dương đã vượt ra khỏi yêu cầu về Kế hoạch hành động để trở thành thành viên của liên minh", tuyên bố chung của NATO nêu rõ.
Theo tuyên bố của NATO, Ukraine "ngày càng có khả năng tương tác và hội nhập về mặt chính trị với liên minh do Mỹ lãnh đạo". Tuyên bố cũng nhấn mạnh sự cần thiết của Ukraine trong việc "cải cách an ninh và dân chủ".
"Chúng tôi hoàn toàn ủng hộ quyền của Ukraine trong việc lựa chọn các thỏa thuận an ninh của riêng mình. Tương lai của Ukraine ở trong NATO. Liên minh sẽ hỗ trợ Ukraine thực hiện những cải cách này trên con đường hướng tới tư cách thành viên trong tương lai. Chúng tôi sẵn sàng gửi lời mời Ukraine tham gia liên minh khi các đồng minh đồng ý và các điều kiện được đáp ứng", NATO khẳng định sẽ giúp Ukraine cải cách để phù hợp với các tiêu chí của khố ông nêu rõ các điều kiện này.
Ngày 10/7 vừa qua, truyền thông Đức dẫn lời Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết các nước thành viên NATO vẫn chưa đạt được quyết định cuối cùng về triển vọng gia nhập liên minh quân sự này của Ukraine.
Trong một cuộc họp báo mới đây, ông Stoltenberg cũng đã giải thích rằng NATO trước tiên phải đảm bảo rằng Ukraine giành được "chiến thắng" trong cuộc xung đột đang diễn ra với Nga. Ông cảnh báo, nếu Ukraine không giành được chiến thắng, tư cách thành viên NATO của nước này sẽ không còn vì khối có nguyên tắc không kết nạp quốc gia đang trong xung đột.
"Tôi nghĩ tất cả đồng minh đều đồng ý rằng, khi chiến tranh đang diễn ra, đó không phải là lúc đưa Ukraine trở thành thành viên đầy đủ của liên minh", ông Stoltenberg nói thêm.
Liên quan đến vấn đề này, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky chỉ trích NATO không thể hiện đủ "sự tôn trọng" khi không sẵn sàng mời Kiev trở thành thành viên ngay lập tức.
"Chúng tôi coi trọng các đồng minh. Chúng tôi coi trọng an ninh chung. Và chúng tôi luôn đánh giá cao một cuộc trò chuyện cởi mở. Ukraine sẽ có đại diện tại hội nghị thượng đỉnh NATO ở Vilnius. Bởi vì đó là sự tôn trọng. Nhưng Ukraine cũng xứng đáng được tôn trọng", ông Zelensky bình luận trên mạng xã hội.
Nhà lãnh đạo Ukraine cho rằng "sẽ thật lố bịch nếu Ukraine không được cung cấp khung thời gian cụ thể cho một lời mời gia nhập hoặc tư cách thành viên NATO". Ông cũng đã đến Vilnius vào hôm 11/7 và dự kiến có các cuộc gặp và bài phát biểu quan trọng tại đây.
"Dường như không có sự sẵn sàng nào trong việc mời Ukraine gia nhập NATO cũng như đưa Ukraine trở thành thành viên của liên minh. Điều này có nghĩa là vẫn còn cơ hội để mặc cả tư cách thành viên của Ukraine trong NATO trong các cuộc đàm phán với Nga", ông Zelensky nhận định.
Ukraine từ lâu đã theo đuổi kế hoạch gia nhập liên minh quân sự do Mỹ dẫn đầu. Trong khi đó, Nga nhiều lần tuyên bố ngăn Ukraine gia nhập NATO là mục tiêu chính của nước này vì coi tiến trình hướng Đông của NATO là một trong những mối đe dọa an ninh nghiêm trọng. Điện Kremlin cảnh báo "việc Ukraine gia nhập NATO sẽ kéo theo hệ quả vô cùng tiêu cực đối với kiến trúc an ninh châu Âu".
Phương Uyên(T/h)
