Singtao đưa tin, nữ sinh 15 tuổi ở Hong Kong (Trung Quốc) có biểu hiện đau đầu, chóng mặt và buồn nôn khi tham gia hội thao của trường. 30 phút sau, tình trạng của em trở nên tệ hơn.
Trong lúc di chuyển đến phòng y tế, cô bé ngất xỉu, tim và mạch ngừng đập. Nhà trường lập tức sơ cứu để giúp nữ sinh hồi sức tim phổi và gọi xe cứu thương đưa đến bệnh viện.
Cô được đưa đến bệnh viện trong tình trạng nguy kịch. Sau khi kiểm tra, các bác sĩ phát hiện cô bé bị vỡ mạch máu phía sau não, dẫn đến đột quỵ xuất huyết não. Đáng tiếc, dù được điều trị tích cực, nữ sinh không qua khỏi.
Bac sĩ Hồ Dịch Thịnh, Bệnh viện trực thuộc Đại học Y khoa Đài Loan (Trung Quốc) cho biết, người đột quỵ đang có xu hướng ngày càng trẻ hóa.
Nguyên nhân dẫn đến đột quỵ ở giới trẻ
Đột quỵ ở người trẻ là trường hợp nhóm đối tượng dưới 45 tuổi bị đột quỵ, do xuất huyết não hoặc tắc nghẽn mạch máu não. Nếu trước đây các trường hợp đột quỵ thường chỉ xảy ra ở người trung niên và người cao tuổi (trên 65 tuổi) thì hiện nay, đột quỵ đang ngày càng trẻ hóa.
Có thể thấy, dù nguy cơ đột quỵ tăng cao khi chúng ta già đi, nhưng điều này không đồng nghĩa với việc người trẻ tuổi không có nguy cơ bị đột quỵ. Bất kể ai, dù già hay trẻ, đều có thể bị đột quỵ tấn công bất cứ lúc nào.
Các khảo sát cho thấy, người trẻ tuổi có nguy cơ bị rối loạn chuyển hóa mỡ máu cao do thói quen ăn kém thiếu khoa học, thường xuyên ăn các loại thức ăn nhanh, thực phẩm nhiều dầu mỡ, các loại thực phẩm chế biến sẵn,… Tỉ lệ Apolipoprotein B và Apoprotein A- I (ApoB/ApoA-I) ở người rối loạn chuyển hóa mỡ máu cũng có liên quan mật thiết đến tình trạng đột quỵ nhồi máu não và các bệnh lý não bộ khác.
Ngồi máy tính nhiều giờ đồng hồ, lười vận động, ít tập thể dục,… chính là những nguyên nhân khiến tình trạng đột quỵ ngày càng có xu hướng trẻ hóa. Càng ít vận động, nguy cơ thừa cân, béo phì càng cao. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, người có chỉ số khối cơ thể BMI >30 và chỉ số vòng eo trên 80cm sẽ có nguy cơ đột quỵ cao hơn nhiều lần so với người bình thường.
Thói quen ăn uống không lành mạnh, thường xuyên ăn các loại thức ăn đóng hộp và thức ăn chế biến sẵn có nhiều muối làm gia tăng tỷ lệ cao huyết áp ở người trẻ. Đây cũng là nguyên nhân đột quỵ ở người trẻ tuổi.
Nhiều người trẻ có thói quen ăn, uống thực phẩm nhiều đường như kẹo, bánh ngọt, trà sữa,… Đái tháo đường (tiểu đường) gây tổn thương tế bào nội mạc, từ đó khiến các phân tử mỡ chui qua lớp nội mạc vào trong một cách dễ dàng, hình thành mảng xơ vững gây hẹp lòng mạch. Do đó, người trẻ nếu không ăn uống lành mạnh, thường xuyên ăn ngọt và có nguy cơ bị đái tháo đường thì nguy cơ bị đột quỵ cũng sẽ cao hơn.
Một trong những nguyên nhân đột quỵ ở người trẻ tuổi phổ biến đó chính là sử dụng các chất kích thích, đặc biệt là uống rượu bia và các loại thức uống có cồn. Do đặc tính công việc cần xã giao, mở rộng mối quan hệ cũng như thường xuyên tham gia các buổi tiệc, giới trẻ thường xuyên uống nhiều rượu bia, làm tăng nguy cơ chảy máu não dẫn đến đột quỵ.
Sử dụng thuốc tránh thai tương đối an toàn với chị em phụ nữ. Tuy nhiên, nếu sử dụng ở liều lượng cao, không đúng chỉ định của bác sĩ thì các loại thuốc tránh thai có chứa estrogen sẽ làm tăng huyết áp và tăng khả năng đông máu, từ đó gây đột quỵ do thiếu máu cục bộ.
Quan hệ tình dục không an toàn, sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp thường xuyên, vượt quá liều lượng không cho phép chính là yếu tố nguy cơ làm tăng tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ tuổi hiện nay.
Dị dạng mạch máu não là nguyên nhân đột quỵ ở người trẻ tuổi tương đối phổ biến và có thể để lại những di chứng nặng nề khi không kịp phát hiện và điều trị. Mạch máu não phát triển bất thường sẽ tạo thành các túi phình gây nên tình trạng đột quỵ xuất huyết não hoặc làm hẹp mạch máu não và gây nhồi máu não.
Hút thuốc lá thường xuyên làm tăng nguy cơ đột quỵ ở người trẻ do trong thuốc lá có hơn 7000 chất độc hóa học. Các chất độc này khi đi vào trong máu sẽ phá hủy các tế bào trong cơ thể, làm tăng nguy cơ xơ vữa mạch máu não.
Cách phòng ngừa đột quỵ ở người trẻ
Cần làm gì để phòng ngừa đột quỵ ở người trẻ là vấn đề được nhiều người quan tâm trong bối cảnh các ca đột quỵ đang có xu hướng trẻ hóa như hiện nay. Điều quan trọng hơn hết chính là duy trì lối sống khoa học:
Nên hạn chế thức khuya, cố gắng ngủ đủ giấc, tránh tình trạng ngủ ít, thiếu ngủ;
Nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng kéo dài;
Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý, ăn nhiều rau củ quả và trái cây, không dùng thực phẩm nhiều dầu mỡ, cholesterol và chất béo; tránh uống rượu, bia, đồ uống có cồn, nước có gas;
Không sử dụng các chất kích thích;
Thường xuyên tập thể dục thể thao, tham gia các hoạt động thể lực, hạn chế ngồi một chỗ quá lâu;
Khám và điều trị, kiểm soát hiệu quả các bệnh lý liên quan như tăng huyết áp, bệnh tim mạch, tiểu đường…
Khám sức khỏe và tầm soát đột quỵ định kỳ giúp phòng ngừa đột quỵ ở người trẻ hiệu quả.
Thùy Dung(T/h)
