Mùng 8 tháng G?êng, Tết đã hết được mấy ngày nhưng nh?ều tủ lạnh vẫn còn đầy chặt. Nh?ều bà nộ? trợ than thở: “Không dám mở tủ lạnh ra nhìn vì… quá ngán”.
Nổ? khổ mang tên tủ lạnh
Mùng 8 tháng G?êng, ch?ếc tủ lạnh h?ệu Samsung dung tích lên tớ? 302 lít của g?a đình chị Nguyễn Thị Hoa (Trung Hòa- Nhân Chính, Hà Nộ?) vẫn đầy nặc lè. Trên ngăn đá có 3 con gà, một con ba ba (loạ? 1,2kg), 2 ch?ếc bánh chưng, 2 vỉ chả cá thu, một ít mực tươ?, 2 gó? xúc xích Đức V?ệt và và? thực phẩm lặt vặt.
Bên dướ? ngăn mát thì vô th?ên lủng là thức ăn sống, chín, bao gồm 2 cây g?ò đang ăn dở mà chị đã rất cẩn thận bọc màng phủ và bỏ hết lá gó?, thịt nguộ?, thịt sấy, trứng, bánh chưng ăn dở, canh khoa? tây nấu móng g?ò, các loạ? rau, củ “của nhà trồng được”, hoa quả. Ngoà? ra còn 4 đĩa thức ăn đã xào nấu rồ? để nguyên. Chị Hoa chưa nỡ đổ đ?, vớ? h? vọng gọ? mấy đứa cháu tớ? xào nấu lạ? để ăn cho “đỡ phí”.
Phân trần về lượng thức ăn rất lớn này, chị Hoa cho b?ết quê chồng chị ở Hưng Nguyên (Nghệ An). Thông thường năm nào chị cũng về quê chồng từ ch?ều 30 Tết tớ? mùng 3 hoặc mùng 4 thì quay trở lạ? Hà Nộ?. Trước kh? về, chị trữ sẵn 1 ít đồ nguộ? để kh? trở lạ? có thể làm đồ cúng luôn.
Thế nhưng, năm nào trở lạ? Hà Nộ?, hành lý nhà chị cũng lỉnh kỉnh quà b?ếu. “Được b?ếu nh?ều nhất là gà, năm nào cũng 3-4 con, bánh chưng, g?ò me (bê), hả? sản và nhất là rau. A? cũng bảo Hà Nộ? làm gì có rau sạch, mang đ? mà ăn. T?ện xe nên bê đ? tất… Toàn anh em, cô dì cho, không nhận không được”- chị nó?.
Tuy nh?ên, từ hôm ra Hà Nộ? tớ? nay, g?a đình chị cũng đ? chúc tụng, đ? chơ? nên cũng không mấy kh? ăn cơm nhà. Chị Hoa cho b?ết: “Hôm qua tô? chuẩn bị 3 mâm đã? bạn chồng, lượng thực phẩm cũng chỉ vơ? đ? 1/3. K?ểu này chắc phả? ăn tớ? rằm tháng G?êng mớ? hết, chỉ lo để nh?ều đồ trong tủ lạnh quá, đồ dễ ô? th?u”. Bản thân chị thì “g?ờ tô? không dám mở tủ lạnh vì nhìn là ngán, trẻ con cũng không thích ăn đồ xào đ? rán lạ?”- chị than thở.
Kể chuyện của chị Hoa mớ? b?ết đó cũng là nỗ? lòng của nh?ều chị em. Nguyễn Hả? My, nhân v?ên một công ty thương mạ? ở Cầu G?ấy (Hà Nộ?), quê ở Khoá? Châu (Hưng Yên) cũng còn nguyên một tủ lạnh đồ Tết, trong đó nh?ều nhất là gà, g?ò và rau. Mùng 7 kha? xuân, My l?ên tục mờ? chị em tớ? nhà ăn Tết, cũng là “ăn bớt đồ ông bà cho đ?, nh?ều quá, không b?ết bao g?ờ em mớ? ăn hết”- My nó?. Tuy nh?ên, lờ? mờ? này cũng không… đắt khách.
G?a đình chị Đào Ngọc M?nh (Ba Đình, Hà Nộ?) thì đang tìm cách … cho bớt g?ò, bánh chưng. Chị nó?: “trước Tết tô? được mấy chú em b?ếu 2kg g?ò ngựa. Quà quý nên cũng để dành ăn dần. B?ết là thực phẩm để ngăn mát cũng dễ hỏng nên tô? phả? ch?a nhỏ, cất hẳn lên ngăn đá, những thứ không ăn là không đụng đến. Nhưng tớ? g?ờ thì tả? không nổ? nữa, phả? cho bớt không bỏ uổng lắm”.
Trong tủ lạnh của g?a đình chị còn 3 cá? bánh chưng đang mốc lá: “Tô? nó? vớ? chồng là bỏ đ?, nhưng anh ấy bảo thờ? xưa bánh mốc còn cạo đ? ăn được, g?ờ bảo quản tốt hơn, bỏ đ? phí quá. Của ngọc thực…Nhưng nó? thật là tô? ngán bánh chưng quá rồ?. Mở tủ lạnh ra nhìn là ngao ngán”.
Chị M?nh cho b?ết thêm, chị em trong văn phòng của chị đều hạn chế ăn t?nh bột: “Nhưng cứ đến tết là phần lớn tăng cân vì cứ phả? cố ăn hết đồ ăn đã chuẩn bị. Nh?ều kh? đồ ô? cũng t?ếc”.
Những ẩn họa...
Tuy nh?ên, đ?ều đáng lo ngạ? là v?ệc trữ thực phẩm, trong đó có lẫn lộn thực phẩm chớm ô?, th?u trong tủ lạnh gây ra nh?ều ẩn họa. Đặc b?ệt, ngày tết có nh?ều loạ? thực phẩm gó? lá, bên trong thực phẩm chưa th?u nhưng bên ngoà? đã có nh?ều nấm mốc…
Bác sĩ Vũ Hướng Văn (tư vấn tạ? trang web Ykhoa.net) cho b?ết, các loạ? thực phẩm, đặc b?ệt là bánh, g?ò chả, thịt cá bị mốc, sẽ sản s?nh ra rất nh?ều v? khuẩn và độc tố aflatox?n.
Aflatox?n là một mycotox?n được t?ết ra từ nấm asperg?llus và A.paras?y?cus. Các chủng nấm này phát tr?ển mạnh ở các loạ? thực phẩm trong các đ?ều k?ện thuận lợ? nóng và ẩm, nhất là đ?ều k?ện thờ? t?ết ở V?ệt Nam. Nh?ễm độc aflatox?n là nguy cơ chính gây ung thư gan.Những chất độc này một kh? bị hấp thụ vào cơ thể, nhẹ sẽ dẫn tớ? một loạt các tr?ệu chứng như t?êu chảy, nôn mửa, đau đầu, hoa mắt, khó chịu, v?êm ruột, mất thính lực và toàn thân mất hết sức lực, nặng sẽ dẫn tớ? ung thư, dị tật tha? nh? và lão hóa da.
Ngoà? ra, các nhà khoa học cũng gh? nhận chủng nấm Asperg?llus flavus gây mốc ở lạc, chủng nấm mốc Pen?c?ll?um gây mốc ở gạo, cơm. Các chủng nấm này đều có nguy cơ gây bệnh.
T?ến sĩ Nguyễn Thị Sơn (Khoa Hóa, Đạ? học Tổng hợp Hà Nộ?) cho b?ết, các chủng nấm và độc tố này vẫn phát tr?ển trong nh?ệt độ bảo quản từ 5-10oC như ở tủ lạnh. Đặc b?ệt, vớ? các thực phẩm như g?ò, chả, các bà nộ? trợ thường bỏ ra để thá? rồ? cất lạ?: “Kh? t?ếp xúc vớ? dao, thớt, thực phẩm đã có thể bị nh?ễm khuẩn. Cất lạ? tủ lạnh, các v? khuẩn, nấm mốc vẫn phát tr?ển và nh?ễm chéo sang các thực phẩm đang bảo quản khác”- T?ến sĩ Sơn cảnh báo.
Nh?ều chuyên g?a y s?nh cho rằng tâm lý và thó? quen trữ quá nh?ều đồ ăn trong tủ lạnh ngày Tết cần phả? được đ?ều chỉnh lạ? để đảm bảo thức ăn tươ?, hạn chế nấm mốc. Trong đ?ều k?ện g?a đình, kh? sử dụng lương thực, thực phẩm cần k?ểm tra kỹ, nếu ngh? ngờ mốc, chớm mốc đều phả? k?ên quyết hủy bỏ, không được t?ếc rẻ và để dùng. Tuy nh?ên, vớ? lượng thực phẩm quá nh?ều trong và sau Tết, nếu không dùng thì chỉ có cách… vứt ra thùng rác. Và cá? vòng lãng phí cứ thế luẩn quẩn…
L?nh Ch? (theo Dân V?ệt)
