Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos (Thuỵ Sĩ) đã đi đến Hiệp định vì một thế giới khỏe mạnh. Theo đó, hiệp định này tập trung vào 5 lĩnh vực: Các bệnh truyền nhiễm, ung thư, viêm nhiễm, các bệnh hiếm gặp và sức khỏe phụ nữ.
Theo một phần thoả thuận này, hãng được phẩm Pfizer ngày 25/5 đã thông báo kế hoạch bán thuốc phi lợi nhuận cho các quốc gia nghèo nhất thế giới. Pfizer hiện đang sở hữu 23 tấm bằng sáng chế đối với các loại thuốc uống và vaccine, bao gồm cả vaccine ngừa COVID-19 Comirnaty và thuốc kháng virus Paxlovid.
Lên tiếng về quyết định này, bà Angela Hwang, người đứng đầu một nhóm của Pfizer Biopharmaceuticals Group, chia sẻ: "Cam kết mang tính chuyển đổi này sẽ tăng khả năng tiếp cận các loại thuốc và vaccine được cấp bằng sáng chế của Pfizer ở Mỹ và Liên minh châu Âu cho gần 1,2 tỷ người".
Năm quốc gia bao gồm Rwanda, Ghana, Malawi, Senegal và Uganda sẽ tham gia thí điểm cam kết này. Ngoài ra, còn có 40 quốc gia khác, bao gồm 27 quốc gia có thu nhập thấp và 18 quốc gia có thu nhập trung bình kém, cũng sẽ tham gia hiệp định. Đây là những nước đủ điều kiện ký kết các thỏa thuận song phương.
Các nước đang phát triển đã phải chịu đựng 70% gánh nặng bệnh tật của thế giới nhưng chỉ nhận được khoảng 15% chi tiêu cho y tế toàn cầu. Tình trạng này đã dẫn đến những thiệt hại nghiêm trọng.
Ở khu vực cận Sahara ở châu Phi, cứ 13 trẻ thì có một trẻ chết trước sinh nhật lần thứ 5. Con số này cao hơn nhiều so với tỷ lệ 1/199 trẻ em tử vong trước khi lên 5 tuổi ở các nước có thu nhập cao.
Tỷ lệ tử vong liên quan đến ung thư ở các quốc gia thu nhập thấp và trung bình cũng cao hơn và là nguyên nhân gây ra nhiều ca tử vong hơn ở châu Phi mỗi năm.
Các loại thuốc và vaccine thiết yếu thường mất từ 4-7 năm để đến được các nước nghèo nhất và các vấn đề về chuỗi cung ứng và hệ thống y tế có nguồn lực kém đã khiến bệnh nhân khó được tiếp cận thuốc sau khi được chấp thuận.
Bà Hwang nhận xét: "Đại dịch COVID-19 đã làm nổi bật thêm sự phức tạp của việc tiếp cận với dịch vụ chăm sóc sức khỏe có chất lượng và dẫn đến sự bất bình đẳng. Chúng tôi biết có một số rào cản mà các quốc gia phải vượt qua để tiếp cận với thuốc của chúng tôi. Đó là lý do tại sao ban đầu chúng tôi đã chọn 5 quốc gia thí điểm để xác định và đưa ra các giải pháp hoạt động, sau đó chia sẻ những kiến thức đó với các quốc gia còn lại".
Trọng tâm của Pfizer sẽ là vượt qua những thách thức về quy định và vấn đề mua sắm ở các quốc gia, đồng thời đảm bảo mức cung cấp đầy đủ từ phía Pfizer.
Pfizer cũng sẽ liên hệ với các bên liên quan khác - bao gồm các chính phủ, các tổ chức đa phương, các tổ chức phi chính phủ và thậm chí cả dược phẩm khác - để yêu cầu họ tham gia Hiệp định này.
Hãng dược phẩm lớn của Mỹ cũng đang sử dụng tài trợ từ Quỹ Bill & Melinda Gates để thúc đẩy nghiên cứu vaccine chống lại Liên cầu khuẩn nhóm B (GBS), nguyên nhân hàng đầu gây tình trạng trai chết lưu và tử vong ở trẻ sơ sinh ở các quốc gia có thu nhập thấp.
Minh Hạnh (Theo AFP)
