Ở một vùng quê bốn bề sóng nước, người dân xã đảo Minh Châu (huyện Ba Vì, Hà Nội) đã quen đối mặt với những trận lũ dữ của sông Hồng. Đồng thời còn là xã duy nhất ở Hà Nội không có đường bộ đi vào đất liền, bốn bề sông nước nghèo khó nên người ta vẫn gọi Minh Châu với cái tên như: xã Đảo, ốc đảo, bãi nổi…
Nhiều năm về trước, thanh niên tại xã Minh Châu đều lũ lượt đi đào vàng ở sông Hồng. Thay vì trở về với những đồng lương thì họ trở về với thân hình tiều tuỵ, xanh xao bởi những cơn nghiện ma túy, thậm chí có những trường hợp đáng sợ hơn là căn bệnh thế kỷ AIDS.
Quá khứ lầm lỗi
Trong một lần đi đào vàng, ông N.N.T (xã Minh Châu, huyện Ba Vì, TP. Hà Nội) đã bị bạn bè lôi kéo sử dụng ma túy. Những tưởng chỉ dùng một lần để thử cảm giác ma túy là thế nào, co tăng thêm sức khỏe để làm việc như bạn giới thiệu hay không? Ai ngờ, ông T. không thể dứt ra khỏi thứ được xem là “cái chết trắng” này. Đang là một nông dân chăm chỉ, ông T. bỗng chốc biến thành một con người khác.
Những khi lên cơn nghiện, ông T. không thể kiểm soát được hành vi. Hết tiền mua ma túy, thấy trong nhà có tài sản gì giá trị, kể cả con bò mới đẻ trong chuồng đến vật dụng hàng ngày, ông T. đều mang đi cầm cố để lấy tiền mua ma túy.
“Ngày trước mỗi lần lên cơn tôi đều không chịu được, nhà có con bò hay vật dụng đáng giá tôi đều mang đi đốt sạch hết vào thuốc, gia đình thường xuyên cái vã, bất hòa từ đó.
Từ ngày được vợ con và các cán bộ động viên uống methadone tại trạm y tế xã, sức khỏe tôi đã cải thiện và ổn định hơn, dần tách ra khỏi con người cũ, tu chí làm ăn làm lại cuộc đời mới”, ông T nghẹn ngào chia sẻ.
Sau khi nhận được tín hiệu tích cực từ việc uống methadone của chồng, vợ ông T. không khỏi xúc động vui mừng: “Trước kia nhà có tài sản gì cũng phải cất cẩn thận, tiền để đâu cũng phải giấu diếm để không cho chồng biết. Nhiều lúc mệt mỏi và bất lực vô cùng, trong nhà bữa cơm nào cũng có tiếng cãi vã xen lẫn nước mắt. Từ ngày được các đồng chí cán bộ vận động và uống methadone, cơn nghiện chồng tôi ít lại, dần dần sức khỏe ổn định và biết tu chí làm ăn, nuôi lại đàn bò ngày xưa bán mất”.
Một bệnh nhân khác tại xã Minh Châu, huyện Ba Vì cũng cho biết: “Được uống methadone đều đặn, chúng tôi không còn thèm muốn ma túy nữa. Trường hợp không được uống đều đặn thì rất dễ bị tái nghiện. Trước đây tôi tái nghiện liên tục, vợ con ai thấy cũng ngán ngẩm. Tuy nhiên, kể từ ngày tôi quyết tâm uống thuốc liên tục và đều đặn tôi không còn thèm nữa. Gia đình không còn lục đục, tình cảm với vợ con dần trở lại như xưa”.
Đối với người thường xuyên sử dụng methadone, tỉ lệ tái nghiện tương đối thấp. Trước đây methadone được cấp phát tại trung tâm y tế huyện nên gây khó khăn cho người nghiện ma túy. Khoảng cách địa lý xa nhiều người đi đã mất cả nửa ngày nên không thể duy trì uống và tái nghiện.
Làm lại cuộc đời
Tháng 11/2021 được sự quan tâm của chính quyền, cơ sở y tế xã Minh Châu được cấp phát methadone tại địa phương đã đạt được hiệu quả vô cùng tốt. Người nghiện tại địa phương tham gia uống methadone ngày càng tăng lên.
“Qua quá trình khám và cấp thuốc tôi nhận thấy rất nhiều tín hiệu tích cực khi các bệnh nhân chuyển từ nhiều điểm uống khác ở xa như Trung tâm Y tế huyện Ba Vì, Trung tâm Y tế Sơn Tây và Trung tâm Y tế huyện Vĩnh Tường”, Bác sĩ Lê Thị Lộc, Trạm trưởng trạm y tế xã Minh Châu, huyện Ba Vì, TP. Hà Nội cho biết.
Ông Nguyễn Danh Đạt, Chủ tịch xã Minh Châu, huyện Ba Vì thông tin: “Nhờ có chính sách mới của Đảng, nhà nước đã giúp đỡ nhiều người nghiện tại địa phương cũng như những nơi khác làm lại cuộc đời.
Hiện tại xã đang quản lý 176 trường hợp, trong đó có 97 người nghiện thuốc phiện. Trước đây khi bệnh nhân lên huyện uống thuốc thì phải mất cả ngày, cả buổi. Hiện nay bệnh nhân đã được uống methadone ở trạm y tế xã thì chỉ mất khoảng thời gian từ 7h đến 7h30. Nhờ đó, bệnh nhân có thể đảm bảo tham gia hoạt động sản xuất, phát triển kinh tế bình thường”.
Theo đánh giá của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội (Sở Y tế Hà Nội) năm 2021, phương pháp điều trị bằng methadone được coi là giải pháp an toàn cho sức khỏe của người nghiện ma túy, đồng thời giảm nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS và các bệnh lây truyền qua đường máu trong cộng đồng.
Ngoài ra, phương pháp điều trị này còn giúp cho cuộc sống của người sử dụng ma túy ít bị ảnh hưởng, có thể điều trị và vẫn duy trì công việc. Đặc biệt, phương pháp này đã giúp giảm tỉ lệ tội phạm do người nghiện ma túy gây ra đáng kể, từ 60,8% xuống còn 3,9% sau 1 tháng điều trị, và tiếp tục giảm xuống còn 0,5% sau 6 tháng và 0,2% sau 1 năm điều trị.
Hơn nữa, chi phí cho phương pháp này cũng thấp hơn so với các hình thức điều trị cai nghiện khác, giúp giảm gánh nặng tài chính cho gia đình và xã hội. Từ việc cấp methadone cho người cai nghiện uống tại nhà, nhiều người nghiện đã có thể làm lại cuộc đời, giúp ích cho gia đình và cộng đồng.
Thảo Ly
