Tìm hiểu thực tế trên thị trường, chúng tôi thấy rằng, có những hàng hóa chênh lệch giá rất lớn tùy thuộc vào chất liệu, chức năng, công dụng, xuất xứ, nhãn mác và thậm chí là thương hiệu nữa. Tuy nhiên, khi dùng yêu cầu kỹ thuật giống với chương V, E-HSMT của các mặt hàng trong một số gói thầu do ban QLDA ĐTXD làm chủ đầu tư, phóng viên nhận được các báo giá thấp hơn nhiều số tiền mà đơn vị trúng thầu cung cấp cho dự án.
Cụ thể, theo Quyết định số 798 ngày 3/9/2019, ông Ngọc Bảo - Giám đốc ban QLDA ĐTXD đã ký, phê duyệt cho công ty Quốc An trúng Gói thầu số 9: Mua sắm, lắp đặt thiết bị ngày 19/6/2020 với giá 2.774.654.000 đồng, trong khi giá dự toán của gói thầu này là 1.656.130.000 đồng, tiết kiệm cho ngân sách nhà nước đạt 0,82%.
Trong gói thầu này, sản phẩm bàn ghế học sinh 4 chỗ ngồi có giá là 920.000 đồng/cái nhưng theo khảo sát của phóng viên với cùng thông số kỹ thuật, xuất xứ Việt Nam, trên thị trường có nơi bán với giá 320.000 đồng/cái, chênh lệch 600.000 đồng. Với số lượng mua sắm 40 chiếc bàn, tổng số tiền chênh lệch là 24.000.000 đồng.
Ghế học sinh có giá tại gói thầu là 234.000 đồng/cái nhưng giá sản phẩm với thông số kỹ thuật tương tự theo khảo sát của phóng viên là 224.000 đồng, chênh lệch 111.000 đồng/cái.
Điều hòa cục bộ nối dàn lạnh treo tường (1 chiều) kí hiệu TOSHIBA có giá tại gói thầu là 4.900.000 đồng/máy. Tuy nhiên, giá chiếc điều hòa này đang được một siêu thị điện máy công khai với giá 2.700.000 đồng.
Trên thị trường đang bán Điều hòa cục bộ cassettte với giá 28.550.000 đồng/máy nhưng ban QLDA ĐTXD đã mua sản phẩm này với giá 43.648.000 đồng/máy, chênh lệch 15.098.000 đồng/máy. Với số lượng 13 máy, tổng tiền chênh lệch là 196.274.000 đồng
Điều hòa đặt sàn nối ống gió csl 4000 BTU/h có giá tại gói thầu là 17.440.000 đồng/máy, tuy nhiên trên thị trường có nơi bán sản phẩm này với giá 12.500.000 đồng/máy.
Phóng viên vẫn chưa tiến hành rà soát hết toàn bộ sản phẩm, tuy nhiên, hàng loạt sản phẩm của gói thầu đã có dấu hiệu mua sắm cao hơn giá thị trường, số tiền chênh lệch lên đến hàng trăm triệu đồng.
Tại gói thầu số 4: Mua sắm và lắp đặt thiết bị ứng dụng CNTT.. Gói thầu có giá dự toán 6.768.061.000 đồng, giá trúng thầu 6.709.924.000. Quá trình đấu thầu tiết kiệm số tiền 58.137.000 đồng (đạt tỉ lệ 0,86%).
Nhiều sản phẩm trong gói thầu cũng có dấu hiệu đội giá, ví dụ như Tivi 75 inch có giá 52.794.000 đồng/chiếc nhưng trên thị trường chỉ bán 35.400.000 đồng/chiếc. Với số lượng 17 chiếc, tổng tiền chênh lệch lên đến 295.698.000 đồng. Thị trường đang bán Camera HD-TVI hình trụ hồng ngoại 2MPx full HD 1080P, hồng ngoại IR thông minh 80m IP66 giá 790.000 đồng/cái, tuy nhiên ban QLDA ĐTXD mua sản phẩm này với giá 1.952.000 đồng/cái. Tổng số tiền chênh lệch của 30 camera là 34.860.000 đồng. Thiết bị ổ cứng NAS có giá tại gói thầu là 34.226.000 đồng/chiếc tuy nhiên giá trên thị trường chỉ 18.800.000 đồng, chênh lệch 15.446.000 đồng/chiếc.
Đáng chú ý, gói thầu số 3: Mua sắm, lắp đặt thiết bị không thuộc danh mục mua sắm tập trung được phê duyệt theo Quyết định số 433/QĐ ngày 30/12/2021 có 100% sản phẩm mua sắm cao hơn giá thị trường mà phóng viên khảo sát.
Đơn cử, bàn học sinh để đàn, chủ đầu tư mua với giá 3.138.000 đồng/cái nhưng giá thị trường chỉ 2.000.000 đồng/cái, chênh lệch 1.138.000 đồng.
Máy chiếu đa năng công nghệ DLP của hãng ViewSonic được mua sắm tại gói thầu với giá 18.627.000 đồng, nhưng đơn vị báo giá cho phóng viên chỉ 10.000.000 đồng, chênh lệch 8.627.000 đồng/cái. Điều hòa nhiệt độ treo tường 18.000 BTU 1 chiều công nghệ Inverter có giá mua sắm tại gói thầu là 23.408.000 đồng, còn khảo sát của phóng viên, sản phẩm này được bán với giá 18.050.000 đồng, chênh lệch 5.358.000 đồng/cái.
Một sản phẩm khác có thể dẫn dụ cho dấu hiệu đội giá mua sắm thiết bị là điều hòa âm trần 30.000 BTU 1 chiều được nhà thầu cung cấp với giá 33.925.000 đồng, còn giá thị trường, sản phẩm cùng Model, hãng sản xuất Daikin như yêu cầu của chủ đầu tư thì chỉ 30.750.000 đồng, chênh lệch tổng 74 cái được mua sắm lên đến 234.950.000 đồng. Các sản phẩm còn lại của gói thầu này cũng có dấu hiệu đội giá mua sắm tương tự.
Việc so sánh này dựa trên thông số là mặt hàng với cùng yêu cầu kỹ thuật như trong E-HSMT của ban QLDA ĐTXD đã mua sắm tại gói thầu. Cũng như đã nói ngay từ đầu, giá thành mỗi sản phẩm thường sẽ phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố. Tuy nhiên, việc chênh lệch giá mua sắm tại các gói thầu so với giá thị trường lên đến hàng trăm triệu đồng là một con số rất đáng suy ngẫm. Vì đây cũng là số tiền ngân sách có nguy cơ bị thất thoát nếu như có những yếu tố chủ quan dẫn đến sai phạm.
Để rộng đường dư luận, PV đã liên hệ làm việc với ban QLDA ĐTXD quận nhưng không nhận được phản hồi.
PV
