Net-Zero Carbon là gì?
"Net-Zero Carbon" (mức phát thải carbon ròng bằng "0") là kết quả của trạng thái cân bằng bằng giữa lượng khí thải carbon được tạo ra và lượng được loại bỏ khỏi khí quyển. Điều này cũng có nghĩa là con người vẫn có thể tạo ra một lượng khí thải nhất định nhưng chúng phải được bù đắp bằng các quy trình giảm khí nhà kính đã có trong khí quyển.
Ví dụ có thể là trồng rừng mới hoặc các công nghệ rút bớt khí như thu giữ không khí trực tiếp. Càng nhiều khí thải được tạo ra, chúng ta càng cần loại bỏ nhiều hơn lượng khí thải carbon ra bầu khí quyển để đạt đến mục tiêu "Net-Zero Carbon".
Đạt được "Net-Zero Carbon" là rất quan trọng trong việc giải quyết khủng hoảng khí hậu và đòi hỏi một loạt biện pháp, bao gồm những thay đổi đáng kể trong hệ thống năng lượng, sử dụng đất và quy trình công nghiệp.
Hầu hết các nền kinh tế lớn nhất thế giới đã cam kết đạt được "Net-Zero Carbon" vào năm 2050 và đã đạt được tiến bộ thông qua đổi mới, đầu tư và khuyến khích. Trong đó, Mỹ đã giảm lượng khí thải carbon xuống khoảng 40% trong 20 năm qua thông qua cải thiện hiệu suất cũng như chuyển đổi sản xuất từ than sang khí đốt tự nhiên và năng lượng tái tạo.
Lợi ích của "Net-Zero Carbon"
Lượng khí thải carbon hấp thụ và tỏa nhiệt, do đó ảnh hưởng đến nhiệt độ toàn cầu. Thông qua "Net-Zero Carbon", chúng ta có thể đang thực hiện các bước cần thiết để hạn chế biến đổi khí hậu. Nếu thành công, điều này sẽ giúp thế giới giảm bớt các thiên tai chẳng hạn như bão, lũ lụt, hạn hán và các thảm họa thiên nhiên nghiêm trọng khác.
“Net-Zero Carbon” cũng có ý nghĩa quan trọng đối với an ninh lương thực và đa dạng sinh học. Ví dụ, ngành nông nghiệp đặc biệt dễ bị tổn thương trước tác động của thời tiết khắc nghiệt. Bằng cách giảm lượng khí thải carbon và chuyển đổi sang năng lượng tái tạo cũng như các hoạt động bền vững khác, chúng ta có thể giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của các hiện tượng thời tiết cực đoan dẫn đến mất mùa, giúp đảm bảo nguồn cung cấp thực phẩm và bảo tồn hệ sinh thái.
Việc chuyển đổi sang các nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng gió và năng lượng mặt trời cũng có thể mang lại lợi ích đáng kể cho sức khỏe vì có thể giảm ô nhiễm không khí. Bằng cách chuyển sang các nguồn năng lượng tái tạo, chúng ta có thể giảm số ca tử vong và bệnh tật do ô nhiễm không khí.
Tuy nhiên, đạt được “Net-Zero Carbon” đòi hỏi phải có cách tiếp cận nhiều mặt. Nó liên quan đến sự kết hợp của các yếu tố công nghệ, chính trị và xã hội. Ngay cả với những kế hoạch tốt nhất, việc đạt được mục tiêu này có thể vẫn khó khăn và có một số thách thức cần phải vượt qua.
Thách thức về mặt công nghệ
Một trong những thách thức lớn nhất để đạt được “Net-Zero Carbon” là nhu cầu đổi mới công nghệ. Chúng ta cần phát triển các công nghệ mới có thể thay thế nhiên liệu hóa thạch và giảm mức tiêu thụ năng lượng. Ví dụ, xe điện có thể thay thế ô tô chạy bằng xăng đồng thời các nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời, năng lượng gió có thể thay thế các nhà máy nhiệt điện than.
Tuy nhiên, việc phát triển và triển khai các công nghệ này có thể tốn kém và mất thời gian, có thể gặp phải sự phản đối từ các ngành công nghiệp phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch. Để vượt qua những thách thức này, chính phủ và doanh nghiệp cần đầu tư vào nghiên cứu, phát triển cũng như đưa ra các khuyến khích cho việc áp dụng các công nghệ năng lượng sạch.
Thách thức về mặt chính trị
Để đạt được “Net-Zero Carbon” cũng đòi hỏi phải có ý chí chính trị. Các chính phủ cần thực hiện các chính sách thúc đẩy năng lượng sạch và giảm khí thải, chẳng hạn như định giá carbon hoặc các quy định về năng lượng tái tạo. Song, điều này có thể vấp phải sự phản kháng từ các ngành công nghiệp hoặc phe phái chính trị phản đối các chính sách “Net-Zero Carbon”.
Ngoài ra, hợp tác quốc tế là một yếu tố cần thiết để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu trên quy mô toàn cầu. Chẳng hạn, một số quốc gia vẫn chưa phê chuẩn Thỏa thuận Paris nhằm mục đích hạn chế sự nóng lên toàn cầu ở mức dưới 2 độ C hoặc không đáp ứng các cam kết của họ.
Để vượt qua những thách thức này, cần có sự lãnh đạo mạnh mẽ và sự hỗ trợ của công chúng cho hành động vì khí hậu .
Những thách thức xã hội
“Net-Zero Carbon” đòi hỏi con người phải thay đổi hành vi và lối sống. Chúng ta cần giảm mức tiêu thụ năng lượng và chuyển sang các phương thức vận chuyển bền vững hơn, chẳng hạn như đi bộ, đi xe đạp hoặc phương tiện công cộng.
Chúng ta cũng cần giảm tiêu thụ thịt và các sản phẩm từ sữa vì ngành chăn nuôi - nguồn phát thải khí nhà kính đáng kể. Tuy nhiên, việc thay đổi hành vi có thể khó khăn, đặc biệt khi vẫn còn tồn tại những rào cản về kinh tế hoặc văn hóa.
Để vượt qua những thách thức này, cần phải có các hoạt động giáo dục và tuyên truyền để nâng cao nhận thức về lợi ích của cuộc sống bền vững. Các chính sách nhắm tới “Net-Zero Carbon” phải giúp các lựa chọn bền vững trở nên dễ tiếp cận với chi phí phải chăng hơn.
Những thách thức về tài chính
“Net-Zero Carbon” đồng thời cũng yêu cầu phải có sự đầu tư đáng kể. Chúng ta cần đầu tư vào cơ sở hạ tầng năng lượng tái tạo, các biện pháp tiết kiệm năng lượng cũng như công nghệ thu hồi và lưu trữ lượng khí thải carbon. Tuy nhiên, những khoản đầu tư này có thể tốn kém trong khi nguồn vốn sẵn có của nhiều quốc gia chỉ có hạn.
Để vượt qua những thách thức này, chính phủ và doanh nghiệp cần cung cấp tài chính và khuyến khích các dự án năng lượng sạch. Ví dụ, trái phiếu xanh có thể cung cấp tài chính cho các dự án năng lượng tái tạo và ưu đãi thuế có thể khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào các biện pháp tiết kiệm năng lượng, giảm lượng khí thải carbon.
Nhìn chung, “Net-Zero Carbon” là một mục tiêu phức tạp và đầy thách thức, nhưng cũng cần thiết để giải quyết mối đe dọa cấp bách của biến đổi khí hậu. Bằng cách giải quyết các thách thức về công nghệ, chính trị, xã hội và tài chính, chúng ta có thể hướng tới một tương lai bền vững và công bằng hơn.
Phương Uyên(Theo Reuters, Faster Capital và DGB Group)
